Οικονομία

Νομοσχέδιο: Αγροτικό πετρέλαιο, φόρος για δωρέες και Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής

Τι προβλέπουν οι διατάξεις του νομοσχεδίου που κατατέθηκε στην Βουλή για το Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής αντί του χαρτοσήμου, την απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ, τον ΕΦΚ στο αγροτικό πετρέλαιο και τις δωρές προς το Δημόσιο.

Όπως ανακοινώθηκε από το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, "Μονιμοποιείται η απαλλαγή του αγροτικού πετρελαίου από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης με την εφαρμογή μηδενικού συντελεστή από το 2025, σύμφωνα με διάταξη που περιλαμβάνεται στο σχέδιο νόμου για το Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής που κατατέθηκε χθες στη Βουλή. Με το ίδιο σχέδιο νόμου παρέχεται κίνητρο για δωρεές προς το Ελληνικό Δημόσιο από νομικά πρόσωπα καθώς προβλέπεται ότι οι δωρεές αυτές των νομικών προσώπων προς το Δημόσιο θα εκπίπτουν στο εξής στο σύνολό τους από το φορολογητέο εισόδημα του δωρητή, ενώ εισάγονται νέα ψηφιακά εργαλεία που παρέχουν στην ΑΑΔΕ την δυνατότητα ελέγχου και επιβολής κυρώσεων στους παρόχους Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Έκδοσης Στοιχείων. Επίσης παρατείνονται οι απαλλαγές από τον ΕΝΦΙΑ για τις περιοχές Β. Αιγαίου και Θεσσαλίας που επλήγησαν από θεομηνίες ενώ θα ακολουθήσουν αντίστοιχες παρατάσεις και για άλλες φορολογικές υποχρεώσεις.

Ειδικότερα με το σχέδιο νόμου:

• Μονιμοποιείται η απαλλαγή του αγροτικού πετρελαίου από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης με την εφαρμογή μηδενικού συντελεστή από το 2025, όπως είχε δεσμευτεί η κυβέρνηση. Οι αγρότες, προσκομίζοντας τα τιμολόγια αγοράς του πετρελαίου μέσω διαδικασίας που θα καθοριστεί με Υπουργική Απόφαση, θα λαμβάνουν την επιστροφή του ΕΦΚ που έχουν πληρώσει μέσα σε κάθε έτος. Σημειώνεται ότι το ποσό επιστροφής του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης είναι ανεκχώρητο και ακατάσχετο.

• Ορίζεται ότι οι δωρεές των νομικών προσώπων προς το Ελληνικό Δημόσιο θα εκπίπτουν από το φορολογητέο τους εισόδημα. Στόχος της ρύθμισης είναι να ενθαρρυνθεί η κοινωνική προσφορά των επιχειρήσεων με την παροχή του φορολογικού κινήτρου που εισάγεται και να ελαφρυνθούν ως ένα βαθμό οι επιχειρήσεις που εφαρμόζουν δράσεις κοινωνικής ευθύνης προς αυτή την κατεύθυνση.

• Οι έλεγχοι της ΑΑΔΕ και οι κυρώσεις που προβλέπονται για παραβάσεις που σχετίζονται με τη χρήση ταμειακών μηχανών επεκτείνονται στους Παρόχους Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Έκδοσης Στοιχείων για περιπτώσεις παραβίασης ή παραποίησης ή επέμβασης προς τα στοιχεία που διαβιβάζονται στη Φορολογική Διοίκηση. Μεταξύ άλλων, προβλέπεται ότι η ΑΑΔΕ μπορεί να αναστέλλει τη χρήση Α.Φ.Μ. ή τη λειτουργία τους, να επιβάλει κυρώσεις αν δεν διαβιβάζονται στην ψηφιακή πλατφόρμα MyData παραστατικά που έχουν εκδοθεί με χρήση λογισμικού του παρόχου αυτού, εξ αιτίας της απώλειας επικοινωνίας μεταξύ του υπόχρεου προς διαβίβαση ή του παρόχου και της Α.Α.Δ.Ε. ενώ τιμωρείται πλέον η παράλειψη της δήλωσης οριστικής παύσης των τερματικών ηλεκτρονικής μεταφοράς κεφαλαίων στο σημείο πώλησης καθώς και η έκδοση φορολογικών στοιχείων με χρήση εγκεκριμένου και μη δηλωμένου φορολογικού ηλεκτρονικού μηχανισμού ή παρόχου ηλεκτρονικής έκδοσης στοιχείων ή δηλωμένου και μη εγκεκριμένου φορολογικού ηλεκτρονικού μηχανισμού. Επίσης, η χρηματική επιβράβευση που ισχύει για την καταγγελία έκδοσης αποδείξεων από παραποιημένες ταμειακές μηχανές μέσω της εφαρμογής «Appodixi», επεκτείνεται και στις καταγγελίες για μη ορθή λειτουργία Παρόχων Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Έκδοσης Στοιχείων που οδηγούν στην επιβολή προστίμου.

• Επεκτείνεται και για το 2024 η απαλλαγή από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. περιοχών στο Βόρειο Αιγαίο και τη Θεσσαλία που επλήγησαν από φυσικές καταστροφές. Τις αμέσως επόμενες ημέρες και στο πλαίσιο της συζήτησης του σχεδίου νόμου θα παρουσιαστούν ρυθμίσεις για την παράταση φορολογικών και άλλων απαλλαγών στη Θεσσαλία λόγω της καταιγίδας Daniel και στη συνέχεια θα εκδοθούν οι σχετικές Υπουργικές Αποφάσεις που θα έχουν αναδρομική ισχύ από 5/9.

• Για αιτήματα ρύθμισης χρεών προς την Εφορία που υποβάλλονται ως τις 31 Δεκεμβρίου 2024 προβλέπεται ότι δεν απαιτείται η βεβαίωση από εκτιμητή για τη δυνατότητα του οφειλέτη να ανταπεξέλθει στη ρύθμιση.

Ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης δήλωσε: «Με το σχέδιο νόμου για το Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής προχωρούμε στον περαιτέρω εκσυγχρονισμό της φορολογικής νομοθεσίας. Καταργούμε το χαρτόσημο για περισσότερες από 600 συναλλαγές, με άμεσο όφελος για τους φορολογούμενους και εισάγουμε το Ψηφιακό Τέλος με ξεκάθαρο πεδίο εφαρμογής μέσω ψηφιακής πλατφόρμας. Θεσπίζουμε νέα ηλεκτρονικά εργαλεία που διευκολύνουν το ελεγκτικό έργο της ΑΑΔΕ για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής. Και προωθούμε ρυθμίσεις χρήσιμες για την κοινωνία, όπως η έκπτωση φόρου για τις δωρεές προς το Δημόσιο και η απαλλαγή του αγροτικού πετρελαίου από τον ΕΦΚ, όπως είχαμε δεσμευτεί».

Ο Υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Χρίστος Δήμας δήλωσε: «Η κατάργηση του Τέλους Χαρτοσήμου για πάνω από 600 συναλλαγές και η αντικατάστασή του από το Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής είναι ένα νοικοκύρεμα που έχει στόχο να απαλλάξει τους πολίτες, τους επαγγελματίες, τις επιχειρήσεις αλλά και την Πολιτεία από γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους επιβάρυναν μέχρι σήμερα.  Πιο συγκεκριμένα, η μεταρρύθμιση αφορά στον εκσυγχρονισμό, την απλούστευση και την ψηφιοποίηση ενός νομοθετικού πλαισίου που ισχύει από το 1931, αλλά και στην κατάργηση του -όπου απαιτείται-. Αφήνουμε, λοιπόν, στο παρελθόν το παρωχημένο ισχύον πλαίσιο για το Τέλος Χαρτοσήμου, και αξιοποιώντας τις νέες τεχνολογίες, αντιμετωπίζουμε χρόνια ζητήματα που προκαλούσαν σύγχυση στους πολίτες και ασάφειες στην εφαρμογή της φορολογικής νομοθεσίας. Σκοπός της ρύθμισης είναι ο εκσυγχρονισμός του νομοθετικού πλαισίου επιβολής φόρου στις συναλλαγές, η απλοποίηση και ψηφιοποίηση της διαδικασίας, ο εξορθολογισμός της βάσης επιβολής του φόρου επί συναλλαγών, καθώς και η μείωση των διοικητικών βαρών».

Οι ρυθμίσεις για το χαρτόσημο προβλέπουν τα εξής:

• Καταργείται το Τέλος Χαρτοσήμου σε μια σειρά από σημαντικές συναλλαγές όπως: χρησιδάνειο, ασφαλιστικές συναλλαγές, σύσταση και αύξηση κεφαλαίου μη κερδοσκοπικών νομικών προσώπων/οντοτήτων, ενέγγυες πιστώσεις τραπεζών υπέρ εισαγωγέων, συμβατικοί τόκοι δανείων και πιστώσεων.

Επιπρόσθετα, καταργείται σε περισσότερες από 100 συναλλαγές που αφορούν σε χαρτόσημα επί παραβόλων (πχ άδεια γάμου, επαγγελματικές άδειες κλπ.).

• Καταργείται, επίσης, σε περισσότερες από 500 συναλλαγές στις οποίες επιβαλλόταν Τέλος Χαρτοσήμου 2,4% ή 3,6% επί των κρατήσεων  που αφορούν ΝΠΔΔ ή Δημόσιο (π.χ. Χαρτόσημο επί  Κρατήσεων υπέρ Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ), υπέρ ΤΑΧΔΙΚ (Ταμείο Χρηματοδότησης Δικαστικών Κτηρίων), υπέρ ΕΑΔΗΣΥ (Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων) κα. Για λόγους πλήρους νομικής ασφάλειας, προβλέπεται ρητώς ότι δεν επιβάλλεται Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής σε συμβάσεις, συναλλαγές και πράξεις που υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής του Κώδικα Φόρου Προστιθέμενης Αξίας, του Κώδικα Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών και Κερδών από Τυχερά Παίγνια (ν. 2961/2001), του φόρου μεταβίβασης ακινήτων, του φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίου, του φόρου τραπεζικών εργασιών και του φόρου μεταβίβασης αυτοκινήτων.
• Εισάγεται το νέο Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής που θα επιβάλλεται επί των συναλλαγών που κατονομάζονται ρητά στον νόμο, ανεξάρτητα από τον τόπο κατάρτισής τους εφόσον ένας τουλάχιστον συμβαλλόμενος έχει φορολογική κατοικία ή μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα και δεν συντρέχει λόγος απαλλαγής για τους συμβαλλομένους. Οι συναλλαγές αυτές εν υπόκεινται σε άλλους έμμεσους φόρους.

Το Τέλος Συναλλαγής για συναλλαγές μεταξύ ιδιωτών θα βεβαιώνεται αφού υποβληθεί ηλεκτρονική δήλωση μέσω νέας ψηφιακής πλατφόρμας που θα τεθεί σε λειτουργία από την ΑΑΔΕ. Η δήλωση και απόδοση του Τέλους γίνεται μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από εκείνον της συναλλαγής.

Εξαιρούνται οι περιπτώσεις όπου υπάρχει υποχρέωση παρακράτησης φόρου εισοδήματος (η βεβαίωση και απόδοση του γίνεται με βάση τις προθεσμίες των παρακρατούμενων φόρων), τα μισθώματα (η απόδοσή του γίνεται μέσω της υποβολής της Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος) και η περίπτωση τρεχούμενου δοσοληπτικού λογαριασμού (η δήλωση και η απόδοση γίνεται εντός του πρώτου μήνα του επόμενου φορολογικού έτους). Για συναλλαγές με το Δημόσιο, το Τέλος Συναλλαγής καταβάλλεται ηλεκτρονικά πριν την κατάρτιση ή έκδοση της οικείας πράξης.

Οι συντελεστές του Ψηφιακού Τέλους Συναλλαγής για συναλλαγές μεταξύ ιδιωτών αποσαφηνίζονται και ορίζονται ως εξής:

1. 3,60% στα μισθώματα ακινήτων, στα τιμολόγια είσπραξης αποζημιώσεων νόμιμων τόκων και τόκων υπερημερίας και στις συναλλαγές ή συμβάσεις μεταξύ φυσικών προσώπων που δεν ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα και προσώπων που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα και συμβάλλονται για πράξεις που δεν αφορούν αυτήν καθώς και στις περιπτώσεις όπου ο ένας συμβαλλόμενος είναι Δημόσιο, Δήμος, ΝΠΔΔ. Σε ό,τι αφορά τα ενοίκια διευκρινίζεται ότι: δεν επιβάλλεται το Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής σε μισθώσεις που υπάγονται σε Φ.Π.Α. και σε συμβάσεις μίσθωσης κατοικίας. Υπόχρεος για τη δήλωση και την απόδοση του Ψηφιακού Τέλους Συναλλαγής είναι ο εκμισθωτής. Αν ο εκμισθωτής δεν έχει υποχρέωση υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, τότε υπόχρεος για τη δήλωση και την απόδοση καθίσταται ο μισθωτής.
2. 2,40% εφόσον όλοι οι συμβαλλόμενοι ή συναλλασσόμενοι ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, ή τουλάχιστον ένας έχει τη νομική μορφή της ΑΕ, ΕΠΕ και ΙΚΕ.
3. 1,20% εφόσον πρόκειται για καταβολή αμοιβής σε φυσικά πρόσωπα ή μέλη διοίκησης και για κατάθεση ή ανάληψη από τα χρηματικά διαθέσιμα νομικών προσώπων και οντοτήτων.
4. 0,30% επί των προσκομιζόμενων επιταγών (“πινάκια”) σε πιστωτικά ιδρύματα.

Με άλλες διατάξεις του σχεδίου νόμου:

1. Παραχωρείται η αποκλειστική χρήση, διαχείριση και εκμετάλλευση του Ολυμπιακού Κέντρου Γαλατσίου στον Δήμο Γαλατσίου για 40 χρόνια. Αντί για αντάλλαγμα, ο Δήμος υποχρεούται να αποκαθιστά τις ζημίες της στέγης των κτηρίων της εγκατάστασης, αναλαμβάνει την υποχρέωση της ενεργειακής αναβάθμισης των κτηρίων της εγκατάστασης σε βαθμό που να καταστεί σταδιακά ενεργειακά αυτόνομη και να ενημερώνει ανά πενταετία τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και την ΕΤ.Α.Δ. Α.Ε. για την εξέλιξη της αξιοποίησης των εγκαταστάσεων και την πορεία των υποχρεώσεών του. Στο τέλος της παραχώρησης θα επιστρέψει τα ακίνητα με τις βελτιώσεις, τις οποίες θα έχει επιφέρει, οι οποίες παραμένουν προς όφελος του Δημοσίου χωρίς ο Δήμος Γαλατσίου να δικαιούται αποζημίωση γι’ αυτές. Η παραχώρηση ανακαλείται αν ο Δήμος δεν προχωρήσει στις απαραίτητες εκτεταμένες επισκευές στη στέγη των κτιρίων της εγκατάστασης και φυσικά αν ο Δήμος δεν στεγάζει δωρεάν δημόσιες υπηρεσίες όπως δεσμεύτηκε.
2. Απαλλάσσεται από το τεκμαρτό εισόδημα και τον ΕΝΦΙΑ η δωρεάν παραχώρηση ακινήτων κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε μη κερδοσκοπικά νομικά πρόσωπα για την εκπλήρωση του μορφωτικού και πολιτιστικού τους σκοπού.
3. Καθορίζεται η ΑΑΔΕ ως αρμόδια αρχή σε ό,τι αφορά στη διακρατική συνεργασία στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης με το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Νορβηγία επί φορολογικών και τελωνειακών αντικειμένων.
4. Το ανώτατο ύψος της Λιανικής Τιμής Πώλησης Προ Φόρων ενός αυτοκινήτου που χορηγείται για επαγγελματική χρήση και δεν θεωρείται εισόδημα αυξάνεται σε 20.000 ευρώ".