Υγεία

Βρογχεκτασίες

Γράφει η Αγγελική Φερεντίνου, Πνευμονολόγος, Συνεργάτης ΥΓΕΙΑ.

 

Οι βρογχεκτασίες είναι χρόνια φλεγμονώδης πάθηση των βρόγχων και των βρογχιολίων. Χαρακτηρίζεται παθολογοανατομικά και ακτινολογικά από μόνιμη διάταση των βρόγχων και των βρογχιολίων (διαμέτρου >2mm). Στην παθογένεια των βρογχεκτασιών κρίσιμο ρόλο διαδραματίζει η κινητοποίηση ενός φαύλου κύκλου «λοίμωξης-φλεγμονής» που καθιστά ασθενείς επιρρεπείς σε υποτροπιάζουσες λοιμώξεις.

Οι βρογχεκτασίες διακρίνονται σε:

• Εκ γενετής που εμφανίζονται κυρίως σε βρέφη και παιδιά
• Επίκτητες που συμβαίνουν σε εφήβους και ενήλικες

Αιτιολογία

• Απόφραξη αεραγωγού: εισρόφηση ξένου σώματος, κακοήθεια πνεύμονος ή λεμφαδενοπάθεια
• Ανοσοανεπάρκεια-υπογαμμασφαιρινοπάθεια-παρατεταμένη ανοσοκαταστολή-AIDS
• Κυστική ίνωση: Συνήθως διαγιγνώσκεται σε παιδική ηλικία. Στο 7% των ασθενών με κυστική ίνωση διαγιγνώσκεται σε ηλικία άνω των 18 ετών.
• Σύνδρομο Young: Οι ασθενείς εμφανίζουν ιγμορίτιδα, βρογχεκτασίες και αζωοσπερμία.
• Δομικές μεταβολές στον πνεύμονα:

1. τραχειομεγαλία (σύνδρομο Mounier-Kuhn)
2. βρογχομαλακία (σύνδρομο Williams-Campbell)

• Ρευματικές παθήσεις: Ρευματοειδή αρθρίτιδα και η νόσος Sjogren. Στην ρευματοειδή αρθρίτδα μπορεί να προηγηθούν οι βρογχεκτασίες. Ελκώδης κολίτιδα. Σύνδρομο κίτρινου νυχιού
• Σύνδρομο δυσκινησίας κροσσών και σύνδρομο Kartagnuer (ανοστροφή των σπλάχνων-ιγμορίτιδα-βρογχεκτασίες)
• Ανεπάρκεια α1 αντιθρυψίνης
• Πνευμονικές λοιμώξεις σε παιδική ηλικία, κυρίως ιογενείς (κοκκύτης), η μυκοπλαστκή πνευμονία και η παρατεταμένη βρογχίτιδα >4 εβδομάδες

Διάγνωση

Η επιβεβαίωση των διάγνωσης των βρογχεκτασιών γίνεται με την αξονική τομογραφία θώρακος υψηλής ευκρίνειας.

Εξετάσεις αίματος όπως γεν. Αίματος, CRP, TKE, ποσοτικός προσδιορισμός ανοσοσφαιρινών-κολλαγονικός έλεγχος γίνονται για τον προσδιορισμό της αιτίας των βρογχεκτασιών.

Σπιρομέτρηση όπου διαπιστώνεται συνήθως αποφρακτικό σύνδρομο με ή χωρίς ανταπόκριση στην βρογχοδιαστολή.

Στην οξεία παρόξυνση των βρογχεκτασιών όλοι οι ασθενείς θα πρέπει να υποβάλλονται σε καλλιέργεια πτυέλων για τον εντοπισμό του αιτιολογικού παράγοντα, συχνά υπεύθυνα μικρόβια είναι: ο αιμόφιλος της ινφλουέντζας, η μοραξέλα, ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος και η ψευδομονάδα.

Οι ασθενείς θα πρέπει να υποβάλλονται και σε τεστ για ανίχνευση γρίπη Α και Β, Covid 19 και λοιπών ιώσεων.

Βρογχοσκόπηση γίνεται σε ασθενείς με αιμόπτυση και αναλόγως πνευμονική αγγειογραφία

Θεραπεία

Φυσικοθεραπεία αναπνευστικού:

• βλεννολυτικοί παράγοντες (υπέρτονος φυσιολογικός ορός με νεφελοποίηση)
• εισπνεόμενα βρογχοδιασταλτικά κυρίως σε ασθενείς με αποφρακτικό σύνδρομο στην σπιρομέτρηση και αναστρεψιμότητα στην βρογχοδιαστολή
• θεραπεία υποκείμενων νοσημάτων
• έλεγχος των λοιμώξεων.

Οι συχνές παροξύνσεις είναι ο ισχυρότερος προγνωστικός παράγοντας.
Έχουν μελετηθεί μια σειρά αντιβιοτικών για την μείωση της συχνότητας των παροξύνσεων (μακρολίδες: αζιθρομυκίνη) για διάρκεια από 6 έως 12 μήνες.

Εισπνεόμενα αντιβιοτικά (τομπραμυκίνη-κολιστίνη) για ασθενείς με συχνές παροξύνσεις >3 ανά έτος και κυρίως με Pseudomonas aeruginosa στα πτύελα

Χειρουργική επέμβαση σε συγκεκριμένες ενδείξεις

Πρόληψη

• Ετήσιος αντιγριπικός εμβολισμός-εμβολιασμός έναντι του πνευμονιοκόκκου και Covid 19 και RSV.
• Αποφυγή καπνίσματος και εισπνοή ερεθιστικών ουσιών.
• Φυσική αποκατάσταση

*Αρθρο της Αγγελικής Φερεντίνου, Πνευμονολόγου, Συνεργάτιδας ΥΓΕΙΑ.